Giống như hầu hết du khách, khi book vé máy bay và khách sạn sau khi ăn Tết Việt, tôi không hề biết rằng mình sắp sửa sẽ được đón năm mới một lần nữa ở Bali. Sân bay đông đúc, đường phố Kuta (khu trung tâm Bali) đông chật khách du lịch tới tận hưởng kỳ nghỉ như bình thường. Nhưng ngay khi check in, cô lễ tân với nụ cười dịu dàng đã đưa cho tôi tờ thông báo rằng chỉ hai ngày nữa là lễ đón năm mới. Đọc kỹ tờ thông báo, tôi tá hỏa nhận ra rằng ngày đầu tiên của năm mới ở đây là “Silence Day: Ngày tĩnh lặng”. Không bật đèn, không nói chuyện, không ra ngoài …. Chẳng lẽ với du khách cũng vậy?
Chỉ vài bước bên ngoài kia là hàng ngàn du khách đủ quốc tịch đang say sưa trong các quán bar, nhà hàng, café hay dạo chơi trên phố, shopping … Làm sao họ có thể nhốt cả vạn du khách trong nhà nguyên ngày? Câu trả lời của cô lễ tân là: Yes, you will probably enjoy it! Kèm theo một nụ cười không thể dễ thương hơn.
Nyepi – “Day of Silence” – là ngày lễ đón năm mới theo lịch Bali. Đó là ngày của tĩnh lặng, ăn chay và thiền định (từ 6:00 sáng hôm trước đến 6:00 sáng hôm sau). Đối với người Bali, Nyepi là ngày để nhìn lại bản thân, tái kết nối với Thượng đế. Vì vậy, toàn đảo bị cấm đốt lửa, vặn nhỏ hoặc tắt đèn, không làm việc; không giải trí, không du lịch, hạn chế nói chuyện hay ăn uống. Ngay cả khách du lịch cũng phải tuân theo: không ai được phép ra ngoài, mọi bãi biển, sân bay, truyền hình, khu vui chơi đều ngừng hoạt động, khách chỉ ăn đồ nguội được chuẩn bị từ hôm trước …
Ngày cuối cùng của năm cũ, trung tâm Kuta, nhất là các đường phố chính xung quanh quảng trường trung tâm trở nên sôi động. Người dân khắp nơi đổ về tham gia lễ hội tống tiễn quỷ dữ, đón chào năm mới. Mỗi làng lân cận mang tới một con quỷ (Ogoh-ogoh: tượng trưng cho linh hồn ma quỷ trong cuộc sống), cao từ 3 – 8 mét, làm bằng xốp và giấy bồi. Hàng chục con xếp hàng dài dọc phố, phô diễn vẻ đẹp mà tài năng của người nghệ nhân khiến mọi du khách ngưỡng mộ. Lễ hội kéo dài từ 8h tối tới 12h đêm với các màn diễu hành, múa hát, lời chúc tụng của ngài Thủ hiến Bali. Tôi không hiểu tiếng Bali, chỉ thấy ông nhắc đi nhắc lại nhiều lần: “Om Shanti, Om Shanti, Om Shanti” (lời chúc bình an trong tiếng Hindu). Tới 12h đêm, các làng đưa quỷ về làng và đốt ở ngoài làng hoặc ngoài cổng đền, coi như một hình thức xua đuổi tà ma.
Đêm ấy, mẹ con tôi đi dạo giữa đám đông du khách và những người bản địa ăn mặc sặc sỡ, ngắm những ngọn đèn thả lên trời lập lòe ánh nến trong đêm đen, ăn món ngô nướng được bán vỉa hè chẳng khác gì góc phố cổ Hội An rồi trở về resort là một tòa nhà cổ kính phong cách đặc sệt Bali với những dãy nhà mái cong bao xung quanh khuôn viên rộng lát gạch vân hoa đỏ thắm có hồ bơi rộng ẩn kín đáo sau hàng rào đầy hoa dong riềng và mẫu đơn nở vàng rực đỏ ối dưới nắng rồi ngủ thiếp đi trong tiếng ồn ào lễ hội tưởng không bao giờ dứt nhưng đột ngột lặng bặt khi đồng hồ bắt đầu điểm chuông chuyển sang ngày mới.
Sáng đầu tiên của ngày tĩnh lặng, toàn đảo yên tĩnh lạ lùng, chỉ còn tiếng ríu ran của những chú chim chạy đuổi nhau trong khu vườn xanh của resort. Bali chìm trong tĩnh lặng mênh mang. Trời trong sáng, thanh khiết. Đứng trên sân trời của nhà hàng, tôi cảm nhận một không gian tràn ngập năng lượng thanh mát và bình an. Thành phố Kuta náo nhiệt đột nhiên trở nên vắng tanh, chỉ còn bóng vài cảnh sát đi tuần để tránh không cho ai phạm luật. Cổng khách sạn đóng chặt và treo biển cấm du khách ra ngoài. Không khí thanh bình bao phủ toàn đảo.
Với người Bali, đây là ngày đặc biệt, ngày tưởng nhớ tới Thượng Đế. Thượng Đế không là gì khác ngoài những giá trị nhân bản nguyên thủy nhất bên trong ta, là Linh hồn Vũ trụ. Từ quan điểm tôn giáo và triết học của Ấn giáo, Nyepi nghĩa là ngày tự xét lại bản thân, để trở lại những giá trị cốt lõi, ví dụ như tình yêu, sự kiên nhẫn, lòng tốt …. Đó là ngày ta sống trở lại là chính mình, sống trong tình yêu thương thuần khiết hướng tới Đấng sáng tạo, là khoảng thời gian khi mọi toan tính đều lắng xuống, là lúc mọi người đều chỉ tập trung nguyện cầu đón nhận tình yêu thương từ Thượng Đế.
……………
Trích từ sách: “Đi và Yêu” – tác giả Phương Hoa
Link đặt sách: https://forms.gle/wD9ebRgVPbAGxa3h7